Onların kiçik dünyası - oyunlar!

0
3135
Onların kiçik dünyası - oyunlar!

 Oyun oynamağı hər bir uşaq çox sevər. Çünki oyun zamanı onlar yeni nələrsə öyrənir, həm də əylənirlər. Bir uşağın oyunu, simvolik olaraq öz dünyasını əks etdirir. Oyun oynamağın uşaq üçün əyləncəli bir fəaliyyət olmasının yanında, uşağın idrak və mühərrik inkişafını dəstəkləmək təmin etmək kimi faydaları da vardır. Oyun uşaqların sağlam inkişafı üçün ayrılmaz bir ünsürdür. Uşaqlar oyun oynadıqca problem həll etmə bacarıqları inkişaf edər və fiziki inkişafları müsbət təsirlənər.


Paylaşmağı, Kəşf etməyi öyrənir

Uşaqlar oyun sayəsində yaradıcılığı inkişaf etdirə və məktəb əvvəli lazım olan idrak inkişaf səviyyəsinə çatmalarına də oyuncaqlar köməkçi olmaqdadır. Beləcə uşaq paylaşmağı, kəşf etməyi, öyrənməyi öyrənərlər. Uşağınıza bir oyuncaq verdiyinizdə toxunma və görmə vasitəsilə onun duyularına xitab edən bir obyekt təqdim etmiş olarsınız. Uşaqlarınıza uyğun oyuncaqlar seçdikdə onun fiziki, sosial-emosional və ruhi inkişafına a köməkçi olmuş olarsınız. 

Uşaqlar evə öyrəşər

İndiki vaxtda uşaqların oyun təcrübələrinin olduqca dəyişməyə başladığını görürük. Televiziya, internet və xüsusilə də kompüter oyunları səbəbiylə uşaq passiv bir şəkildə əylənməkdə və həm ətraflarındakı digər insanlarla (yoldaş, valideyn, və s ...), həm də təbiətlə daha az təmas etməkdədirlər. Şəhərləşmə, uşaqlardan akademik gözləmənin artması, kompüter-video oyunları, internet, valideynlərin narahatlıqları kimi faktorlar getdikcə daha çox uşaqları ev içərisində qalmağa itələyən faktorlardır. Bəzi valideynlər üçün kompüterin uşaqlar üzərindəki narkotik təsiri uşağı əyləndirici və beləcə uşağın ana-ata tərəfindən nəzarət edilməsi çətin bəzi davranışlarını maneə törədici olaraq görülür. Ayrıca uşaqlar arasında internet istifadəsinin məhdudlaşdırılması valideynlər üçün asan olmur. Vəziyyət belə olunca uşaq saatlar boyunca kompüterin başından qalxmır, sanki ekran başında həyatlarını davam etdirirlər. Kompüter qarşısında yeyib, içdiyi deyilən, otaqlarından çıxmaq istəməyən, ictimai əlaqələri pozulan uşaq hər keçən gün daha çox qarşımıza çıxır.

Təbiətdə oynayan uşaqlarda diqqət çatışmazlığı azalır

Valideynlərin həddindən artıq qoruyucu tutumları səbəbiylə xüsusilə böyük şəhərlərdə yaşayan çoxu uşaq ev çölündə-açıq havada-oyundan faydalana bilmirlər. Xaricdə 9000 məktəb əvvəli uşaq üzərində edilən bir araşdırmaya görə məktəb əvvəli uşaqların yarısı gündəlik oyun ehtiyacları üçün valideynləri tərəfindən çölə çıxartılmıyor. Xüsusilə bu yaş uşaqlarında heç olmasa valideynlərdən birinin uşağa çöldə oyun oynayarkən yoldaşlıq etməsi lazımdır ancaq çoxu valideyn bunu edə bilmir. American Journal of Public Health jurnalında nəşr olunan bir araşdırmaya görə təbiətdə edilən tədbirlərin daxili sahələrdə edilənlərə görə hiperaktividə və diqqət əskikliyi əlamətlərini daha çox azaltdığı görülmüşdür. Çünki uşaqlar açıq havada daha çox hərəkət edərək enerjilərini xərclədikdə sinifdə diqqət problemi göstərmə riskləri azalmaqda, daha yaxşı konsentrə ola bilməkdədirlər.

Ailələr nə etməlidir?

Uşaqlara hazır oyuncaqlar yerinə yaradıcılığı hərəkətə keçirə biləcək, bloklar, legolar, Puzzle kimi oyunlar təqdim edilməlidir. Palçıq, boya təbaşir və oyun xəmirləri, dəyişik ölçü və rəngdəki küplerle, su, qum və boyalar yaradıcı oyun fəaliyyəti meydana gətirməkdədir. Şəkilli nağıl kitabları oxuduğunuzda şəkillərə baxaraq xəyal güclərinə görə öz hekayələrini yaratmasına fürsət verə bilərsiniz.

Bəzi uşaqlar yeni aldıqları oyuncaqlarını özləri araşdırmaq istəyə bilərlər; həll edə bilməyəcəyini düşündüyünüz vəziyyətlərdə ya da uşağınız kömək istədiyində ona məlumat verin.Bu yaş uşaqlarının xəyal güclərinin zənginləşməsinə kömək edir.

Fərqli rənglər və boyama şəkilləri istifadə etmək də uşağın yaradıcılığını dəstəkləyir.

ŞƏRH YAZIN